ฟ้าทะลายโจรเป็นสมุนไพรท้องถิ่นในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น อินเดีย จีน ศรีลังกา และ ไทย ในประเทศไทย ได้บรรจุฟ้าทะลายโจรอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ (บัญชียาจากสมุนไพร) ของกระทรวงสาธารณสุข ในหมวดหมู่ ยารักษากลุ่มอาการของระบบทางเดินอาหาร และ ระบบทางเดินหายใจ
ปัจจุบันมีการนำฟ้าทะลายโจรมาทำเป็นยาลูกกลอนหรือใส่แคปซูลเพื่อความสะดวกในการรับประทาน
ฟ้าทะลายโจรมีสารสำคัญที่ออกฤทธิ์ทางยาสมุนไพร เป็นสารในกลุ่ม Lactone ได้แก่ Andrographolide, NeoAndrographolide และ 14-deoxy-andrographolide โดยส่วนที่นิยมนำมาใช้เป็นยาสมุนไพร ได้แก่ ใบสด ใบแห้ง และ ทั้งต้น โดยใบจะเก็บมาใช้ได้เมื่อต้นมีอายุประมาณ 3-5 เดือน
ในเภสัชตำรับของประเทศไทย (Thai Herbal Pharmacopoeia) กำหนดให้วัตถุดิบฟ้าทะลายโจรจะต้องประกอบด้วยสารกลุ่ม Lactone ทั้งหมด ไม่น้อยกว่า 6% ปริมาณสาร Andrographolide ไม่น้อยกว่า 1%
จากบัญชียาหลักแห่งชาติ (บัญชียาจากสมุนไพร) ระบุข้อบ่งใช้ของฟ้าทะลายโจรไว้ดังนี้
รับประทานครั้งละ 1.5 - 3 กรัม วันละ 4 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน
รับประทานครั้งละ 500 มิลลิกรัม - 2 กรัม วันละ 4 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน
บทความโดย ภก.ณัฐพงษ์ สายแก้ว