ดอกมะลิ

ดอกมะลิ ดอกแห้งของพืชที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Jsaminum sambac (L.) Sol. วงศ์ Oleaceae

ดอกแห้ง รูปร่างไม่แน่นอน ส่วนใหญ่พบดอกแห้งสมบูรณ์สีน้ำตาล สมบูรณ์เพศ เส้นผ่าน ศูนย์กลางไม่เกิน 3 ซม. ก้านดอกเรียว ยาวไม่เกิน 2 ซม. กลีบเลี้ยงโคนเชื่อม ติดกันเป็นหลอด มีขน ปลายแยกเป็นแฉกรูปแถบ แกมรูปลิ่มแคบ 8-10 แฉก กลีบดอกโคน เชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว 1-2 ซม. ปลายแยกเป็น 5-8 กลีบ ยาวเท่าหรือเกือบเท่า หลอดกลีบดอก รูปขอบขนานแคบ ปลายแหลม หรือมน กลิ่นหอม รสขมฝาด องค์ประกอบเคมี เป็นน้ำมัน ระเหยง่าย (volatile oil) ราว 0.2% น้ำมันระเหยง่ายนี้มีองค์ประกอบเคมีหลาย ชนิด เช่น เบนซิลแอซีเทต (benzyl acetate), ไลนาโลออล (linalool), เบนซิลแอลกอฮอล์ (benzyl alcohol), อินโดล (indole), เบนซิล เบนโซเอต (benzyl benzoate), ซิส จัสโมน (cis jasmone), เจอรานิออล (geraniol), และยังมีสารกลุ่มอิริตอยด์ไกลโคไซด์ (iridaid glycosides) หลายชนิด

ตำราสรรพคุณยาไทยว่า มะลิมีรสขม ร้อมเย็น สรรพคุณบำรุงหัวใจ ดับพิษร้อน ทำให้ จิตใจชุ่มชื่น บำรุงครรภ์ แก้ร้อนในกระหายน้ำ ข้อมูลการศึกษาทางพรีคลินิกพบว่า มะลิ มีฤทธิ์ลดความดันโลหิต, ต้านเชื้อแบคทีเรีย, ต้านเชื้อรา