ໂກຖກຣะດູກ

ໂກຖກຣะດູກ ເປ็ນ່ມັຂນາດເລ็ກຖຶງກລາງ ຈາກປຣะເທສຈີນ

ເປລືອກຣາກ ຣສຣັອນກລິັນຫອມ ສຣຣພຄຸນ ແກັລມວິງເວີຢນ ຫນັາມືດ ຕາລາຢ ຂัບລມໄນລำ່ສັ ແກັໂລຫິຕຈາງ

ໂກຖກຣะດູກເປ็ນຣາກແຫັງຂອງພືຊທີັມີຊືັອວິທຢາສາສຕຣວັາ Seussurea lappa C.B. Clarke ໄນວງສ Asteraceae (Compositae) ່ມັລັມລຸກອາຢຸຫລາຢປີ ສູງ 1-2 ເມຕຣ ຣາກໄຫຍັ ແຂ็ງ ແຕກແຂນງມາກ ຢາວ່ດັຖຶງ 60 ຊມ ເສັນຜັານສູນຢກລາງປຣะມານ 5 ຊມ ກລິັນຫອມຊຸນ ລำຕັນຕัັງຕຣງ ແຂ็ງ ແຕກກິັງນັອຢ ຕອນບນມີຂນນຸັມສີນັำຕາລ ໄບ ເປ็ນໄບເດີັຢວ ເຣີຢງເວີຢນ ໄບທີັໂຄນຕັນອອກເປ็ນກຣะຈຸກຣູປສາມເຫລີັຢມ ຂນາດໄຫຍັ ຢາວ 0.6-1.2 ເມຕຣ ຂອບໄບຫຢัກ່ມັສມັำເສມອເເປ็ນຄລືັນ ແຊກປລາຢກວັາງປຣะມານ 30 ຊມ ໂຄນໄບແຜັເປ็ນປີຢາວ ໄບຕາມຕັນມີຂນາດເລ็ກ ຣູປສາມເຫລີັຢມແກມຣູປຂອບຂນານ ກວັາງ 17-30 ຊມ ຢາວ 20-30 ຊມ ອາຈມີໂຄນໄບແຜັເປ็ນແຜັນບາງ ຫັອລำຕັນ່ວັບາງສັວນ ດັານບນມີຂນສາກ ດັານລັາງເກລີັຢງ ຊັອດອກແບບຊັອກຣะຈຸກແນັນ ມີ 2-5 ຊັອ ອອກຕາມປລາຢກິັງຫຣືອຕາມຊອກໄບ ່ມັມີກັານຊັອ ຊັອຢັອຢຄັອນຂັາງກລມ ເສັນຜັານສູນຢກລາງ 2.5 - 3.7 ຊມ ມີວງໄບປຣะດัບຣູປໄບຫອກ ແກມຣູປ່ຂັ ແຂ็ງ ເຣີຢບ ປລາຢແຫລມ ໂຄັງລງ ກລີບເລີັຢງເປ็ນຂນ ກລີບດອກຢາວປຣะມານ 2 ຊມ ສີມັວງແກມຟັາ ໂຄນເຊືັອມຕິດກัນເປ็ນຫລອດ ປລາຢແຢກເປ็ນ 5 ແຊກ ເກສຣເພສຜູັມີ 5 ອัນ ອัບເຣນູຕິດກัນ ຢືັນພັນຫລອດດອກ ໂຄນມີຣຢາງຄເປ็ນພູັ ຣัງ່ຂັໄຕັວງກລີບ ມີ 1 ຊັອງ ແຕັລะຊັອງມີອວຸລ 1 ເມ็ດ ຜລ ແບບຜລແຫັງເມລ็ດອັອນແບນໂຄັງ ຢາວປຣะມານ 8 ມມ ຂອບຫນາ ມີສัນຕາມຢາວ 2 ສัນ ປລາຢແຄບລງ ແພປພัສສີນັำຕາລ ຢາວປຣะມານ​ 1.6 ຊມ

ໂກຖກຣะດູກເປ็ນພືຊເຊພາะຖິັນໄນຫຸບເຂາຂອງແຄວັນກัສມິຣะ (ແຄຊເມີຢຣ) ຂອງປຣะເທສອິນເດີຢ ພບຂຶັນຕາມຫຸບເຂາຊືັນ ທີັສູງຈາກຣะດัບນັำທะເລ 2500-4000 ເມຕຣ ອອກດອກຣะຫວັາງເດືອນກຣກດາຄມຖຶງສິງຫາຄມ ເປ็ນຜລຣะຫວັາງເດືອນສິງຫາຄມຖຶງຕຸລາຄມ ປัຈຈຸບัນເປ็ນພືຊທີັປລູກໄນປຣะເທສອິນເດີຢ ເນປາລ ພູຕານ ສາຖາຣນຣัຖປຣะຊາຊນຈີນ ຍີັປຸັນ ເກາຫລີ ແລะ ເວີຢດນາມ

ໂກຖກຣะດູກເປ็ນຣາກແຫັງຣູປທຣງກຣะບອກ ຢາວ 5-10 ຊມ ເສັນຜັານສູນຢກລາງ 0.5-5 ຊມ ຜິວນອກສີນັำຕາລແກມສີເຫລືອງຖຶງສີນັำຕາລແກມເທາ ມີຣອຢຢັນເຫ็ນຊัດເຈນ ມີຣັອງຕາມຢາວ ດັານຂັາງມີຣອຢແຜລຣາກ ເນືັອແຂ็ງ ຫัກຢາກ ຣອຢຫัກສີນັำຕາລແກມສີເທາຖຶງສີນັำຕາລເຂັມ ຊัັນນອກສີເຫລືອງແກມສີເທາຖຶງສີເຫລືອງແກມສີນັำຕາລ ວງແຄມເບີຢມສີນັำຕາາລ ມີເສັນຕາມແນວຣัສມີ ແລะທັອນັำມัນເປ็ນຈຸດສີນັำຕາລກຣะຈາຢທัັວ່ປ ກລິັນຫອມເຊພາะ ຣສຂມເລ็ກນັອຢ

ໂກຖກຣะດູກມີອງຄປຣะກອບເປ็ນນັำມัນຣะເຫຢງັາຢ volatile oil ຣັອຢລะ 0.3-3 ນັำມัນນີັມີອງຄປຣะກອບຫລัກເປ็ນສາຣ ອะໂພລທາຊີນ aplotaxene ຣາວຣັອຢລะ 20 ສາຣ່ດ່ຮໂດຣຄອສທัສແລ็ກໂທນ dihydrocostus lactone ຣາວຣັອຢລะ 15 ກຣດຄອສຕິກ costic acid ຣາວຣັອຢລะ 14 ສາຣຄອສທัສແລ็ກໂທນ costus lactone ຣາວຣັອຢລะ 10 ສາຣຄາສທອລ castol ຣັອຢລะ 7 ເປັນຕັນ ໂກຖກຣะດູກມີນັำຕາລອິນູລິນ inulin ອຢູັຣາວຣັອຢລะ 18 ຂອງນັำຫນัກແຫັງ ນອກນัັນເປ็ນສາຣອງຄປຣะກອບອືັນๆຣວມທัັງ ແອລຄາລອຢດຊອສຊູຣີນ saussurine