ເທີຢນມัັວ 天麻

ເທີຢນມัັວ ເຫງັາແຫັງຂອງພືຊທີັມີຊືັອວິທຢາສາສຕຣວັາ Gastrodia elata Bl. ວງສ Orchidaceae ເຕຣີຢມໂດຢນำເຫງັາແຫັງມາລັາງນັำໄຫັສะອາດ ເກ็ບໄນພາຊນะປິດ ຫຣືອນຶັງດັວຢ່ອນັำ ເພືັອໄຫັອັອນນຸັມ ຫຸັນເປ็ນແວັນບາງๆ ແລັວນำ່ປທำໄຫັແຫັງ

ປຣัບແລะຄວບຄຸມຫຢາງຊີັຂອງຕัບ

ເທີຢນຫມາມີฤທຖິທາງເພສัຊວິທຢາທີັສำຄัຍ ່ດັແກັ ฤທຖິຢัບຢัັງຣะບບປຣะສາທສັວນກລາງ ຕັານພາວะສມອງຂາດເລືອດເຊພາะທີັ ຕັານພາວะກລັາມເນືັອຫัວໄຈຂາດເລືອດເຊພາะທີັ ລດຄວາມດัນເລືອດ ເປ็ນຕັນ ເທີຢນຫມາມີฤທຖິຊັວຢໄຫັສງບ ຊັວຢໄຫັນອນຫລัບ ຕັານຊัກ ຕັານລມບັາຫມູ ສາຣອອກฤທຖິຄືອ gastrodin, gastrodin aglycone ແລะ polysaccharide ເທີຢນຫມາມີฤທຖິຄລາຢກัງວລອຢັາງຊัດເຈນ ແລะສາມາຣຖສັງເສຣິມຄວາມສາມາຣໄນກາຣເຣີຢນຣູັແລะຄວາມຈำ ເທີຢນຫມາມີฤທຖິປກປັອງເຊລລປຣะສາທໄນສัຕວທດລອງທີັທำໄຫັສມອງຂາດເລືອດເຊພາะທີັແລັວໄຫັເລືອດເຂັາ່ປໄຫມັ ຕັານພາວะກລັາມເນືັອຫัວໄຈຂາດເລືອດເຊພາะທີັ ໂດຢເພິັມກາຣ່ຫລເວີຢນຂອງເລືອດ ເພືັອນำສາຣອາຫາຣ່ປເລີັຢງກລັາມເນືັອຫัວໄຈ ເທີຢນຫມາ ສາຣ gastrodin ແລะ gastrodin aglycone ມີฤທຖິຂຢາຢຫລອດເລືອດແລะລດຄວາມດัນເລືອດ ເທີຢນຫມາແລะ polysaccharide ຊັວຢເສຣິມພູມິຄຸັມກัນທัັງຊນິດຈำເພາะ (specific) ແລะ ່ມັຈำເພາะ (non-specific) ແລะມີฤທຖິຊะລອວัຢ ເທີຢນຫມາຢัງມີฤທຖິຕັານອัກເສບ ເສຣິມກາຣສัງເຄຣາะຫ DNA ແລะໂປຣຕີນ ແລะປກປັອງເຢືັອເມີອກກຣะເພາะອາຫາຣ ເທີຢນຫມາມີຣສຫວານ ສຸຂຸມ ເຂັາສູັເສັນລມປຣານຕัບ ສງບລມຕัບ ຣะງัບອາກາຣເກຣ็ງ ປຣัບສມດຸລຂອງຫຢາງໄນຕัບ ຂຈัດລມ ທำໄຫັລມປຣານ່ຫນຄລັອງ