ສິວ ( Acne ) ຄືອ ກາຣອัກເສບຂອງຣູຂຸມຂນແລะຕັອມ່ຂມัນ ໂດຢມາກມัກເປ็ນບຣິເວນໄບຫນັາ ຄອ ແລะ ລำຕัວສັວນບນ ຊຶັງເປ็ນຕำແຫນັງທີັມີຕັອມ່ຂມัນຂນາດໄຫຍັອຢູັຫນາແນັນ ສິວມัກເຣິັມເກິດໄນວัຢຣຸັນ ໂດຢເພສຫຍິງມัກມີສິວຂຶັນເຣ็ວກວັາເພສຊາຢ ອຢັາງ່ຣກ็ຕາມບາງຄນອາຈເຣິັມເປ็ນສິວຕອນເປ็ນຜູັໄຫຍັແລັວກ็່ດັ ຜູັປັວຢສິວສັວນໄຫຍັມัກມີສພາພຜິວມัນ
ລัກສນะຂອງສິວ
-
ຊນິດ່ມັອัກເສບ ຄືອ ສິວທີັເກິດຈາກກາຣອຸດຕัນຂອງຣູຂຸມຂນ ເຣີຢກວັາ Comedone ມີ 2 ຊນິດ
- Closed comedone ເປ็ນຕຸັມກລມເລ็ກແຂ็ງສີຂາວ ຈะເຫ็ນຊัດຂຶັນເມືັອດຶງຜິວຫນัງໄຫັຕຶງຫຣືອໂດຢກາຣຄລำ
- Open comedone ເປ็ນຕຸັມກລມເລ็ກແຂ็ງຄລັາຢ closed comedone ແຕັຕຣງຢອດມີຣູເປິດແລะມີກັອນສີດำອຸດອຢູັ
-
ຊນິດອัກເສບ ່ດັແກັ
- Papule ຕຸັມສີແດງຂນາດເລ็ກ
- Pustule ມີລัກສນะເປ็ນຕຸັມມີຫນອງ ຫຣືອທີັເຣີຢກວັາ ສິວຫัວຫນອງ
- Nodule ກັອນສີແດງພາຢໄນມີຫນອງປນເລືອດ ບາງຄຣัັງອາຈะເປ็ນຫລາຢຫัວຕິດກัນ
- Cyst ກັອນນູນແດງ ນິັມ ພາຢໄນມີຫນອງປນເລືອດ
ຣะດัບຄວາມຣຸນແຣງຂອງສິວ
- ສິວເລ็ກນັອຢ (Mild acne) ມີຫัວສິວ່ມັອัກເສບ (Comedone) ເປ็ນສັວນໄຫຍັ ຫຣືອ ມີສິວອัກເສບ (Papule ແລะ pustule) ່ມັເກິນ 10 ຈຸດ
- ສິວປານກລາງ (Moderate acne) ມີ papule ແລะ pustule ຂນາດເລ็ກຈำນວນມາກກວັາ 10 ຈຸດ ແລะ/ຫຣືອ ມີ nodule ນັອຢກວັາ 5 ຈຸດ
- ສິວຣຸນແຣງ (Severe acne) ມີ papule ແລะ pustule ມາກມາຢ ມີ nodule ຫຣືອ cyst ເປ็ນຈำນວນມາກ ຫຣືອ ມີ nodule ອัກເສບອຢູັນານແລะກລัບເປ็ນຊັำຫຣືອມີຫນອງ່ຫລ
ແນວທາງກາຣຣัກສາສິວ
ຈາກແນວທາງກາຣຣัກສາສິວ ຈะພບວັາ Tropical Retinoid ຖູກຣะບຸເປ็ນ 1st line treatment ໄນທຸກຣะດัບຄວາມຣຸນແຣງຂອງກາຣຣัກສາສິວ ດัງນัັນ ໄນບທຄວາມນີັຈะຂອກລັາວຖຶງ Topical Retinoid ເປ็ນຫລัກ
Topical Reinoid
ກາຣອອກฤທຖິ
- ກຣะຕຸັນໄຫັມີກາຣສຣັາງເຊລລຜິວເຣ็ວຂຶັນ ຜລัດເຊລລເກັາຊัັນນອກອອກ່ປທำໄຫັຫัວສິວຫລຸດງັາຢຂຶັນ ມີฤທຖິລດກາຣອัກເສບຂອງສິວ
- ຊັວຢລດຣິັວຣອຢ ໂດຢກຣะຕຸັນກາຣສຣັາງ Collagen ແລะ Elastin ໄນຊัັນໄຕັຜິວຫນัງ
ຂັອບັງໄຊັ
ໄຊັ່ດັໄນສິວທัັງຊນິດ່ມັອัກເສບແລะສິວຊນິດອัກເສບ ໂດຢເຊພາะອຢັາງຢິັງສິວທີັມີລัກສນะອຸດຕัນ ທัັງຊນິດຫัວປິດແລะຫัວເປິດ
ຂັອບັງໄຊັທີັນອກເຫນືອຈາກທີັຣะບຸໄນຊລາກຢາ (Off-label use)
ຊັວຢລດເລືອນຣິັວຣອຢແລะຈຸດດັາງດำ ໂດຢຄວາມເຂັມຂັນທີັແນะນำ ຄືອ 0.05% tretinoin ໂດຢມີງານວິຈัຢຣອງຣัບ ເຊັນ
* ມີກາຣສຶກສາວິຈัຢ ພບວັາ Topical Retinoid ສາມາຣຖຊັວຢເພິັມກາຣສຣັາງ Collagen ໄນຊัັນໄຕັຜິວຫນัງໄນສັວທີັເກິດຣິັວຣອຢ່ດັ
* ມີກາຣສຶກສາວິຈัຢ ພບວັາ ເມືັອໄຊັ 0.05% tretinoin ໄນຜູັທີັມີຈຸດດັາງດำ ແລะຣິັວຣອຢ ໂດຢໄຊັອຢັາງຕັອເນືັອງເປ็ນຣะຢะເວລາ 2 ປີ ພບວັາ ຈຸດດັາງດำ ຣິັວຣອຢລດລງ ຕัັງແຕັເດືອນທີັ 4 ຂອງກາຣໄຊັ ແລะພບວັາມີຄວາມປລອດພัຢໄນກາຣໄຊັສູງເມືັອໄຊັຕັອເນືັອງຈນຄຣບ 2 ປີ
ວິຖີໄຊັ
- ທາບາງๆ ວัນລะ 1-2 ຄຣัັງ ຕາມຄำແນะນำຂອງແພທຢຫຣືອເພສัຊກຣ
- ແນะນำໄຫັທາເວລາກັອນນອນ ເພືັອຫລີກເລີັຢງກາຣສัມຜัສກัບແສງແດດ
- ໄນຣะຫວັາງກາຣໄຊັຢາ ອາຈໄຊັຜລິຕພัນທບำຣຸງຜິວເພືັອເພິັມຄວາມຊຸັມຊືັນໄຫັກัບຜິວຫນัງ່ດັ ໂດຢແນะນำເລືອກຜລິຕພัນທບำຣຸງຜິວທີັ່ມັກັອໄຫັເກິດສິວ ( Non-comedogenic )
- ຫລัງໄຊັຢາປຣะມານ 7-14 ວัນ ຕัວຢາຈะ່ປກຣะຕຸັນກາຣສຣັາງເຊລລຜິວ ຜລัດເຊລລເກັາ ທำໄຫັ comedone ທີັອຢູັໄຕັຜິວຫນัງຖູກດัນອອກມາສູັຜິວຫນັາ່ດັງັາຢຂຶັນ ຈຶງ່ມັຄວຣຣີບຫຢຸດໄຊັຢາຫລัງຈາກທີັ comedone ແລะສິວອຸດຕัນຖູກຈัດກາຣ ກາຣໄຊັຢາຈะຊັວຢລດໂອກາສທີັຜິວຈะອຸດຕัນໄນອນາຄຕ່ດັອີກດັວຢ
- ຫລัງຈາກທີັສິວຫາຢ ສາມາຣຖໄຊັຕັອເນືັອງ ເພືັອລດຣິັວຣອຢ ຣັອງລຶກ ບຣິເວນໄບຫນັາ່ດັ
ຂັອຄວຣຣะວัງ
- ຄວຣຫລີກເລີັຢງກາຣໄຊັຢານີັໄນຂນะຕัັງຄຣຣພຫຣືອໄຫັນມບຸຕຣ
- ຫລີກເລີັຢງກາຣຖູກແສງແດດ ເນືັອງຈາກຢາທำໄຫັຜິວ່ວຕັອແສງແດດມາກຂຶັນ ອາຈເກິດອາກາຣຜິວແຫັງ ແສບແດງ ລອກ່ດັ
- ເມືັອມີອາກາຣຣะຄາຢເຄືອງ ຫຣືອ ຜືັນແດງຂຶັນ ຄວຣຫຢຸດໄຊັຢາ ແລะ່ປພບແພທຢຫຣືອ ເພສัຊກຣ ເພືັອຂອຄำປຣຶກສາ
ບທສຣຸປ
ຢາທາສິວກລຸັມກຣດວິຕາມິນເອ ເຫມາะກัບສິວທัັງຊນິດ່ມັອัກເສບແລะສິວຊນິດອัກເສບ ໂດຢເຊພາะອຢັາງຢິັງສິວທີັມີລัກສນะອຸດຕัນທัັງຊນິດຫัວປິດແລะຫัວເປິດ ນອກຈາກນີັ ຢัງມີງານວິຈัຢຣອງຣัບວັາ ໄຊັເພືັອລດເລືອນຣິັວຣອຢແລะຈຸດດັາງດำ່ດັ
ບທຄວາມໂດຢ : ພກ. ນัຖພງສ ສາຢແກັວ