ຕำຣัບອາຫາຣສມຸນ່ພຣ

ຊານເອີັຢວ 山药

ເປ็ນທัັງຢາສມຸນ່ພຣແລะອາຫາຣ ມີປຣะວัຕິຢາວນານກວັາ 3,000 ປີ ຊານເອີັຢວ ມີฤທຖິອຸັນ ຣສຫວານ ເຂັາເສັນລມປຣານ 4 ເສັນ ຄືອ ມັາມ ປອດ ່ຕ ຫัວໄຈ ເປ็ນອາຫາຣບำຣຸງຫຢິນ

ສຣຣພຄຸນ

ບำຣຸງສັວນກລາງ ບำຣຸງພລัງ ເສຣິມກລັາມເນືັອ ທำໄຫັຜິວຫນัງແລะຂນມີນັำມີນວລ ແກັທັອງເສີຢ ບำຣຸງ່ຕ ເສຣິມປອດ ເຫມາะສำຫຣัບຄນທີັຣะບບມັາມພຣັອງ ກິນນັອຢ ທັອງເສີຢ ຖັາຢເຫລວ ນັำກາມເຄລືັອນ ເຫງືັອລัກອອກ ຕກຂາວ ເບາຫວານ ฯລฯ

ຕำຣัບອາຫາຣສມຸນ່ພຣ ຊານເອີັຢວ

• ນັำກາມເຄລືັອນ ໄຊັຊານເອີັຢວ 9 ກຣัມ ເມ็ດໄນທັອ 核桃仁 15 ກຣัມ ທำໄຫັລะເອີຢດໄນຊາມ ເຕິມນັำຜຶັງ 1 ຊັອນ ນັำຕາລທຣາຢຂາວຄຣຶັງຊັອນ ນำ່ປນຶັງ ແບັງກິນວัນລะ 2 ຄຣัັງ
• ເບາຫວານ ຊານເອີັຢວ 30 ກຣัມ ຟัກເຂີຢວ 60 ກຣัມ ຕັມດືັມວัນລะ 1 ຄຣัັງ
• ປัສສາວะບັອຢຕອນກລາງຄືນ ຊານເອີັຢວ 250 ກຣัມ ລັາງສะອາດ ນำ່ປນຶັງໄຫັສຸກ ປອກເປລືອກອອກ ເຕິມແປັງຫມີັ 150 ກຣัມ ນັำຜຶັງ 2 ຊັອນ ເຕິມນັำພອເຫມາะ ຄລຸກເຄລັາກัນ ທำໄຫັເປ็ນແຜັນ ແລັວນำ່ປປິັງ່ຟເປ็ນຂນມປัງຣัບປຣะທານ
• ເດ็ກເບືັອອາຫາຣ ຊານເອີັຢວ (ສຸກ) 15 ກຣัມ ່ຂັແດງ (ສຸກ) 1 ໄບ ນັำຕາລທຣາຢແດງເລ็ກນັອຢ ຄລຸກເຄລັາກัນໄຫັທัັວ ຜສມ່ປໄນຂັາວຕັມ ໂຈິກ ໄຫັເດ็ກກິນວัນລะ 2 ຄຣัັງ

ຂັາວບາຣເລຢ

ທາງກາຣແພທຢແຜນຈີນ ກລັາວວັາມີຄຸນສມບัຕິກລາງๆຄັອນๆ່ປທາງເຢ็ນ ່ມັແຫັງ ່ມັຣັອນ ມີฤທຖິໄນກາຣຂัບຣັອນແລะບำຣຸງພລัງ ບำຣຸງກຣะເພາะອາຫາຣ ເຫມາะສำຫຣัບຜູັປັວຢທີັມີກຣะເພາะອາຫາຣອัກເສບເປ็ນແຜລ

ເພກາ

Oroxylum indicum Vent. (ຕຣะກູລ Bignonniaceae)

ສຣຣພຄຸນ

ເມລ็ດແກັ ຣะບາຢທັອງ ແກັ່ອ ຂัບເສມຫะ

ฤທຖິທາງເພສัຊວິທຢາ

• ສາຣສກัດດັວຢ dichlorometane ຂອງເປລືອກຕັນແລะຣາກເພກາມີฤທຖິຢัບຢัັງກາຣເຈຣິຍຂອງເຊືັອແບຄທີເຣີຢ Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus ເຊືັອຣາ Candida albicans ແລะຕັານກາຣອัກເສບ
• ສາຣສກัດເປລືອກຕັນດັວຢແອລກອຮອລມີສัກຢພາພເປ็ນສາຣຕັານມะເຣ็ງເນືັອງຈາກເມືັອທດສອບໄນຫລອດທດລອງ ພບວັາ ສາຣສກัດດัງກລັາວມີฤທຖິຢัບຢัັງເຊລລມะເຣ็ງ ຫລາຢຊນິດ ແລะມີฤທຖິຢัບຢัັງກາຣແບັງເຊລລ Progression of cell cycle ເມືັອທำກາຣວິເຄຣາะຫດັວຢ sea urchin eggs assay
• ສາຣສກัດເປລືອກຕັນດັວຢເມທານອລທີັມີ Baicalein ເປ็ນອງຄປຣะກອບ ມີฤທຖິຕັານເນືັອງອກ antimutagenicity ຂອງ Trp-P-1 ໄນ Ames test ດັວຢຄັາ IC50 2.78 +- 0.15 microM

ຢີັຫຣັາ

Carvone

ສຣຣພຄຸນ

ຂัບລມ

ສມອ່ທຢ

anthraquinones

ສຣຣພຄຸນ

ຢາຣะບາຢ

ສັມປັອຢ

Acacia concinna DC. ວງສ Leguminosae

ສັວນທີັຣัບປຣะທານ

ໄບ ຢອດອັອນ

ມะແວັງ

Solanum indicum Linn. ວງສ Solanaceae

ສັວນທີັຣัບປຣะທານ

ຜລອັອນ

ດີປລີ Piper longum ວງສ Piperaceae

ດີປລີເຊືອກ Piper retrofractum

ສັວນທີັຣัບປຣะທານ

ຜລສຸກ ຜລອັອນ

ກຣะເຈີິຢບແດງ

Hibiscus sabdariffa Linn. ວງສ Malvaceae

ຂິງ

Zingiber officinale Rosc. ວງສ​ Zingiberaceae

ສັວນທີັຣัບປຣะທານ

ເຫງັາ

ພຣິກ່ທຢ

Piper nigrum Linn. (ຕຣะກູລ Piperaceae)

ສຣຣພຄຸນ

ຊັວຢຂัບລມແກັທັອງອືດ ບำຣຸງຖາຕຸ ເປ็ນຢາອາຢຸວัນນะ ກຣะຕຸັນຄວາມຣູັສຶກທາງເພສ ຊັວຢດัບກລິັນຄາວ ກຣะຕຸັນຄວາມອຢາກອາຫາຣ ບຣຣເທາອາກາຣນອນ່ມັຫລัບ ຂัບເສມຫะ ແກັ່ອ ສะອຶກ ແກັຣำມะນາດ

ฤທຖິທາງເພສัຊວິທຢາ

• ມີฤທຖິຢัບຢัັງກາຣເຈຣິຍເຕິບໂຕຂອງແບຄທີເຣີຢ
• ເຣັງໄຫັຕัບທำລາຢສາຣພິສມາກຂຶັນ
• Piperine ມີฤທຖິກດປຣะສາທສວນກລາງ ແກັປວດ ລດ່ຂັ ແລะຕັານກາຣອัກເສບ ໂດຢມີຣາຢງານກາຣສຶກສາ ໄນຫນູຖີບຈัກຣ ພບວັາ piperine ເສຣິມฤທຖິ hexobarbital ແລะຕັານກາຣຊัກຂອງຫນູ່ດັ
• Piperine ສາມາຣຖກຣะຕຸັນກາຣຫາຢໄຈທີັຖູກກດໂດຢ morphine ແລะ pentobarbital ໄນສຸນัຂທີັທำໄຫັສລບ່ດັ

ທີັມາ : ຕำຣາວິຊາກາຣ ອາຫາຣສຸຂພາພ ກອງກາຣແພທຢທາງເລືອກ ກຣມພัນນາກາຣແພທຢແຜນ່ທຢແລะກາຣແພທຢທາງເລືອກ